“Dấu chân trên cát” là một tác phẩm được dịch giả Nguyên Phong phóng tác, kể về xã hội Ai Cập thế kỷ XIV trước Công Nguyên, qua lời kể của nhân vật chính – Sinuhe.
Ngày nay, triều đại các vua chúa Ai Cập thời cổ được biết đến qua các tài liệu của người Hy Lạp. Người Hy Lạp học hỏi từ Sinuhe – một nhân vật lạ lùng, đã đưa văn minh Ai Cập đến Hy Lạp khi quốc gia này chưa tiến bộ bằng Ai Cập.
Hiện nay, các sử gia đã đưa ra nhiều giả thuyết về Sinuhe. Một số cho rằng ông là lái buôn đến Hy Lạp lập nghiệp, nhưng việc mở trường dạy học và để lại nhiều tài liệu quý giá như thế là điều khó hiểu. Một số cho rằng ông thuộc giai cấp giáo sĩ, nhưng việc một giáo sĩ Ai Cập đến mở trường dạy học tại Hy Lạp cũng khó có thể chấp nhận được.
Vậy, Sinuhe có thuộc giai cấp hoàng tộc không? Tuy nhiên, điều này cũng không hợp lý vì một người hoàng tộc không thể bị đày biệt xứ. Các nhà khảo cổ vẫn chưa tìm ra câu trả lời cho việc một người Ai Cập, thân thế mơ hồ, bị đày biệt xứ và đến mở trường dạy học tại Athens, trung tâm văn hóa của Hy Lạp.
Mặc dù là tiểu thuyết lịch sử về xã hội Ai Cập cổ đại, song nhiều vấn đề được nêu ra trong tác phẩm vẫn có ý nghĩa thời sự trong thế giới ngày nay. Đó là lý do khiến cho tác phẩm không chỉ giữ được sự cuốn hút đối với bạn đọc Việt Nam và rất nhiều nơi trên thế giới trong hơn nửa thế kỷ qua.
Bạn sẽ không thể rời mắt khỏi những dòng văn viết với ý tứ sâu sắc của một người con xa quê hương: “Người Ai Cập có thành ngữ: “Kẻ nào đã uống nước sông Nile thì không thể nào uống nước ở đâu được nữa”. Quả thế tuy sống tại Hy Lạp nhưng không bao giờ tôi có thể quên được Ai Cập quê hương thân yêu của tôi. Dường như những miền nào xây dựng trên mặt cát, chỉ huy hoàng trong một thời gian rất ngắn rồi tàn lụi, nhưng mấy ai chịu để ý đến điều ấy. Cũng như những vết dấu chân trên cát chỉ tồn tại một thoáng giây rồi phai mờ, huyền thoại về một người Ai Cập qua Hy Lạp mở trường dạy học, đào tạo nhiều thế hệ học trò xuất sắc chỉ còn là một câu chuyện mơ hồ trong cuộc sống ồn ào, náo nhiệt ngày nay.
